Friday, July 1, 2016

Mahabharatha Part - 34 VIDURA NEETI ( Konkani Bhashentu )

MAHABHARATHA  Part - 34  ( Konkani Bhashentu )
                               VIDURA NEETI 

                    Sanjayu Upaplaavya dukunu yevnu Drataraashtraaka bheThi karta . Dratarashtra : " yo ..Sanjaya .. ! kasle jhalle .. ? kasle sangle yudhishThirana .. ? "
 Sanjaya : Maharaja ... ! Dharmaja na sangle .. ' Dharma poshi HoDa ani kasaleyi naa .. Dharma paalana korchyentu puurti ananda meltaa .. Hye yaatrantu migele manaantu yeka vishayu aylaa maharaaj ...VeLu kornu sangchye Satya ... Asatya poshi ; anikayi haanikaaraka jhaavnu asta .. "
Dhratarashtra : Sanjaya .. satya saanga .. makkaayi satya ullochya kaLtaa ..tugele kasale satya .. ?Saanga ..
Sanjaya : " Raaja .. ! Tugele karma .. tugele dharmaa chye vaaTa kattartaa assa .. tugele puttale vyamohaantu tugele aatmaa ka ghaayu jhallaa ... tugele aatmaa rakshaNa kari Maharaaj ..."
Dhrataraashtra : " Sanjaya .. ! tuvayi migele vayiri aaropa karta ve .. ? "
Sanjaya : "  Naa raaja .. haanva tugele vayiri aaropaNa karnaa .. hye yeka manaa ayyile  vivaraNaa .. hye janmaantu Migele uttara ayika naa jhalleri .. yevchye janmaantu .. yitihaasaantu pade pade doshu tugelo mhoNu ayikukaa paDtale .. tummi ,  shubha chintaka lokaale , uttara ayika naati ... Indra prastha Pandavaank deevnu soDi ....  Maharaaja...! ..hantuuchyi raajyaache , hita , praja santoshu assa ..." 
Dhrataraashtra : " kitye ... ? YudhishThiraana ...  yudhaa vishayu kaanu bhivayile Ve ... amkaa ?"
Sanjaya : bhivvochye ! ... naa naa ....  maharaj ... YudhishThiraale swabhava bhivvochye nayi . taaNe yitle chi sangle ... ' jyeshtha pita laggi saanga yudhdha ani shanti ka donnikayi tayaar assa mhoNu ' yekatveLyeri Yudhdhaa ka aadeshu dilleri yudhdha jhattaa ... natleri shanti jhatta ..."   Dhrataraashtraa ka kasale sangchye mhoNu kaLni yeka minuta nuta rablo ... 
Dhratarashtra : " Tuu hye deergha prayaaNa kornu ayaasu jaavnu astalo ... vasa Sanjaya .. vochchunu aaraama kari . phalle raaja sabhentu ayikataa " 
Sanjaya : " aajna maharaja "  mhoNu sangunu sanjayu chamkalo
           Dhrataraashtraa le mana chanchal jhalla .... yudhdha kii .... shanti .. ? Dharma shaastra visharada Viduraa ka aapyi karayishile .yudhdha chukkanaa ....  kaurava naasha javche taayi ....  Paandava vishraama ghenaati mahLLolo abhipraayu Drataraashtrale manaantu  ayile  ..
                  Dratarashtra : " yo vidura ... bayisa ..Sanjayu Yudhishthira le sandeshu ghevnu ayilaa . Puurti vishayu sangani . phalle jaavchye raaja sabhentu ayikuyaa ..Migeliichi chuuki mhonu Sanjaya sangtaa ..haanva dharmaari cholkaa mhoNu makka budhdhivaddu sangtaa . ata migeli  need makka sonu gelli . Mana udvigna jhallaa . Needa yena .neeti daayaka vishayu kasaleyi aslaari saanga " 
Vidura :"  Raaja .. ! Sanjayu avashyaa jaavnu tugele hitaa ka sanguunu ashshaa puuro mhoNu Lektaa . Tugele saarathi jaavnu  taaNe tagele dharma ,  kartvya kornu , ullonu  ashshaa puro .hye .. ! braata shree .... tuuve pandavalaggi pade pade masta anyaaya kellaa . Hastinavati Vibhajana kornu tugele raajya ani Dhuryodhanaa ka ghora anyaayu kella .. ! Alochana kari ...raayu jaavnu raajyaache seema jaagrate korkaa ashshile ... Vibhajana kornu raajyaa ka anyaaya kella maharaj ... YudhishThiraa na ....  hye tugele  sarva raaja neeti sahana kelli . tukka tugele puttaa ka raayu korka mhoNu manaantu ashshile .putra vyamohaa nimitya ,  tuuve raajya vibhajana kelli . tuuve Hastinavati hita mana davornu hye NirNaya karni ... Dhuryodhanaa ka raayu korchye ... tagele hita manaa davornu kelle . makka kaLnaa .....  Hastinavati kedanayi tukka  mafi karta mhoNu lekta ve ? "
Dratarashtra : " ani  ....  tuuvayi... asahshi ullayiave .. ?"
Vidura : " Haanva tukka khandita maafi karnaa ... mukaari tukaa tuuchyi kshama kornu ghevchya saadhya naashi kelle . Migeli amma  ,  tugele maatru shree le  Daasi jaavnu ashshili .... haanva hye daasya bandhnaa paLLa maharaja ..atta tuu nyaaya kari  ....  natleri , anyaaya kari ....  makka tukka soDuu jaayna ... "
Drataraashtra : " Ullayi ... ullayitaa raba .. Vidura .. ! ...   .. sangtaa raba .. Aaji Makka tugele uttran koDu shi ... dissa naa  ...  ani haanve kasale paapa kella .. ? " 
Vidura : " Kas kasale mhoNu saanguu .. ! laakshya grha , Dyuuta , Drapadi vastra haraNa ... hye  puura dhukhaa chye vishayu ani visoruunka yi jaaynaa . tugele aatmaantu .... raaja sabhentu  tikka jallele apamaanu , teeNe nimgele nyaaya  prashNo ....  uThaanu yevnu nimgi  naa .. ? jallele nimitya Braata shree .. putra vyaamoha soNu raajya khatiri nyaaya kari . Indra prastha vaapas kornu Draupadi ka manaa ka khushi kari .. teeNe apamaanu visornu khushe ri asleri...tugele puNya mhoNu leka . Natleri hye Hastinavati naasha jhattale ... hye Kuru vamsha dhwansa jhattale . Maharaja .....  tugele mahtwaa kaanksha sodi ... tyechi tugele shatru ... ani tugele shatrule nivasa sthaaneri , kedanaayi yeklena vochchu najja . ani tugele Raaja  sthaanaari rabbunu Putra vyamoha kedanyi lekku nakkaa . Hasinapur tugele daayitwa jhattaa .. kartavya jhattaa .
Drataraashtra : " ani Dhuryodhan ... ? " 
Vidura : " tyo tukka laggile shraapu ani rogu ... uDgaasu asso ...  rogu ....
Dhrata raashtra : " Vudura ....! aaji migele manaantu ... yeka namune kshobha basle ... mana samaadhaana javchye vishayu ullayi ....."
Vidura : "
Maharaaja ! Saamraajyaa Shaasanaa korchye , adhikaara  Dhuryodhana, Dhushyasana ,KarNa,Shakunile hattaantu dilla ..Prati divasu tukka bhayankara jhaavnu dista .Hakkachi...paravalambana jeevana maNtaati .Ashshi assilenka he stithi chukkile nayi mahaaraaja ....  Dusrengele Aasti tangele jhaavka mhoNu lektale,  para streele sangha ka aashi kartale , chaanga janaanka duura jhallele.... , mana shaanti naashi dhukhaari bhanyyaa jeevana kartaati . Adhikaara kaanksha ashshilenka , kedanaayi... phaTTy ullayitale manshyaanka , aLshpaNa kartaaleka , jugaari lokaanka , chaangpaNaa yeershya kartalenka , anumaana kartaa jeevana kartalenka , daridra manshyaanka... kedanaayi manaa shanti assa naa....  Santrapta jevana kartalenka ,tyaaga bhudhdhi ashshilenka , sukha dhukhaa bhaaru devaa laggi soDtalenka , chaanga dosta ashshilenka ,  susheela baayla buddonta charDunva ashshilenka , bandhu mitraanka mamakaaru dakkaytalenka , Kaalu VeLu ghaDii .. jnaana ashshilenka.... maatra sukhaari jeevana korche bhaagya meLtaa . Tanni kashTaantu suukha poLayitale loku ; anandaari jeevana kartaati .
                         Ajnaani jhaavnu ashshilo panDitu ,  uuhaa lokaantu jeevana kartalo , dusreni dillele daana-dharmaari jeevana kartalo , masta poTTa bhuuka vaDDonu ghettilo , jibbe ruchi, puncha indriya atee ruchi- abhiruchi sadaa manaa davornu ghettilo , kedanaayi shabdhaa apaarthu kartalo , hangele tangele gharaa JevaNa ... dharmaa khaavnu jevnu ... needa kaDtalo , dusre gharaa khabrentu  aasakti ghettalo , kedanaayi udhdhaaru jaaynaa Mahaaraaja !                Devu daivaanka namganaa nattilo , guru charaNaa paanya paNaa nattilo kitlenyi dhaniku jhaavnu asleriyi ; ashaanta manaa nimitya baayla charDuvaangele preeti mamakaara dukunu duura jhatta . Samasta kaarya , karta , karma , kriyaa ...appaNaa nimitya maatra mhoNu manaa lektalo , durahankaari jhaavnu... kaDeri Pisso jhaavnu , Hari Guru ka duura jhaavnu Yiha loka -para loka dukunu duura jhattaa .
                         Maharaaja ! phaTTy sangtalo Guru , sukhaabhilaashi ashshilo bhaavu , tagele gharlegi... taaNechi chorche , natleri baaylena chorche , chaanga guuNa Vinaya Nattilo Puutu ,Aanu ammaaka maryaadi deena nattili dhuuva chardunva ,kashTaantu aashrayu deena nattilo bandhu , kashTaa veLyeri Haatu dharnaa nattilo mitru , uddaaka nattilo gaunvu , suukha deenaa nattile duDDu badika , aarogya deena nattile jevaNa...ytlekayi hondunu jeevana korche badleka ;he vishayaantu duura assuche chaanga .
                         Maharaaja !He lokaantu sukhaache , saah maarga assa . Pratii divasu duDvaa sampaadanaa , chaanga aarogya vantu jhaavnu assuche, kedanaayi preeti kortali chandi baayla ,mradhu madhura javvnu ullayitale mitra vranda , sangile utran ayikuche.. paalana korche charDunva . Dhana sampaadane ka upayoga jhavche vidya budhdhi shakti aarigya ani tondaari sadaa  haasu . He saah vishayaantu yeku vishayu asleriyi..gharaa yajamaanu ..suukha bhogtaa . He puura vishayu ashshilo manushyu kubera pashi shreemantu mhoNonu ghettaa ..Maharaaja  !sneha korche jhallyari; vairatva bandhuunu ghevche jhalyaariyi...amgele samaana  jhaavnu ashshile janaa laggi..korkaa . Amgele pashi keeLa darje lokaa laggi... natleri amgele pashi shreemanta,  dhana vanta , balavanta.. janaa laggi bandhutva , sneha , vairatva koru najja .
                         Bandhu , aapta , adhikaaraantu ashshile lokaanka duDDu , usheeNe ruupaari divchyaa najja . Sahaayu koru najja . vapaasa nimguche tashshi kasaleyi vastu deevchyaa najja . Tajje pratiphalaa aashi natleri maatra kasaleyi deevyeta . Needa  Aahaara Sambhogu .. He teeni vishayaantu niyatti , nemu , niyama assukaa . Kedanaayi atii ruupaari assu najja . kedanaayi uuNe mhoNu sangche tashshi assu najja . He teeni vishayaantu kanche yeka vishayaantu daasu jhallolo ; kedanaayi udhdhaara jaaynaa .
                         Daana dharmu,  ayogya lokaanka koru najja .DurbhaLenka koryeta jhallaari...bhiksha yeka vratti jhaavnu poTa bhartale lokaanka daana korchentu puNya Praapti jhaaynaa . Jyotishya sangtale ,vaastu shaastra sangtale lokaanka daana korche tashshi naa .Veda panDitaanka , veda vidyaabhyaasa , brahmachaarika ,yajna kaaryaantu jeevana kartale ,Daiva archenena jeevana kartalenka daana dharmu koryeta . Vidyaabhyaasa kartalenka anna daana , vaTTeri vattalenka jala daana , durbhaLenka bhuu daana , braahmaNaaka Go daana , puNya vateenkaa vastra daana korche nimitya swargu praapti jhattaa .Madya paana kartle lokaanka ,maasa khattale lokaanka daana korchyaa najja . Vyabhichaari jhallyaarichi ,adharmi jhaavnu asleriyi ,madya paani jhallyariyi , mlechcha janale samparku asleriyi karmishThu natleriyi,  sandhyaa vandana karnaa natleriyi; vedu dharmu vimarsha kartalo asleriyi brahmaNa samskaaru nattilenka ( nidla kunkuma , jannuve, kurta munji daaru,kanna bhangara ,kaasa nessaNa khanderi shaalu yityaadi )brahmaNu jhallyaariyi ; kedanaayi daana divchyaa najja . Taanka kedanaayi vandanaa taayi koru najja . Pitru kaaryaaka appochyaa najja .
                          Maharaaja !Aayika !asantrapti , hage swabhaavu ,kopu , pratii vishayaantu anumaana kartalo , parashrayaantu Jeevana kartalo , Jalke Budhdhiye Loku hankaa kityaa mahLLeri ;hangele sahaja guNa amgele dhukkaaka karaNa jhattaati . Jallele Nimitya he durguNa amge laggi khanche.. vidhaanaari yenaashi poLoka . Jallele title he deha danDana kartaa assukaa . Daihika danDana nimitya anaarogya duura jhatta . Deha Shakti vradhdhi Jhatta .         Maharaaja ! nayinche muula, mahatmaale janma muula, RRushi muula , guru muula vimarsha koruu najja . Pavitra kamalaa phuulan chikla uthkaantu janma yettaa ; jhallaariyi, chiklaa guuNa nattile , phullaa denTu moggu phullaaka ubbarnu dhornu , suurya kiraNaaka rakkunu bayisunu , vishesha kampu jagatyaa deevnu devaale charaNaa paavnu dhanya jhatta .Tasheechi manushyaaka janma muula poojyate pashshi ; vaDDunu ghettile GuNa poojyata mukhya .
                         Adharmi loku jeevanaaka bhittaati . Madhyama varti loku MaraNaaka bhittaati .Uttama ShreshTa loku avamaanaaka bhittaati. KoNayi jhavvo ; utraantu kaaThiNya assuu najja . Ullayitanaa movaaLa naya vinaya bhakteena mradhu Bhaaveri ullayilyaari ;sakkada jana mitra jhattaati ,sakhya jhattaati . bandhu baLaga jhattaati ,suttu muttu prashaanti ...omkaara madhye astaati . suukha shaanti trapti tangele vaDtaa . Korche kaama sugama jatta . ananda jattaa . manushyaaka ulloche utranchi yeka bhuushaNa jhattaa . Devana dillele daihika aarogyaantu maanasika vichara vimarsha atii mukhya . Daiveeka vicharu phullantule kampu asle vahri..... .chaanga utran , vinayaa utran, preeti utran ,darlenka baaylaanka yeka hoda aabhuushaNa . Preeti utran kitleyi hodu shatruuka mitra bhaavne ka haaDtaa . hye yeka manshyaale HoDpaNa , Bhaavanaatmaka vichaaru taangele Utraantu kaLtaa .
                               Mahaaraja ! janma ayyile manushyaanka shreemantu asso...naa...dhurbhaLo asso , kashTha , yeka....naa...yeka , divasu yettaachi . kashTha ayyile tednaa bheevnu, aatma sthairya kaaNa ghevnu dhukha koru najja . Mukaari rabbunu kashThaantu.. jaya paavkaa. paraajaya jaavnu , dhaavnu vochcha najja .Aatma hatyeka sharaNu jhavchaa najja .
                          Mahaaraja ! atii haasya sambhaashaNa , konaaleyi voTTu koru najja . Prakrathika kaoNayi vaayiTa koru najja .Pakshi santati nimitya vanya-jeevi nimitya , araNya ,phala phushpa , bhuumi samradhdhi jhatta .AraNya nimitya....,prakrathi guDDo gaddo vallin phullan,  jeeva raashi , aahaara daata , anna daata , jaavnu megha srashtika kaaraNa jatta .He megha... varuNu , chandru , suuryu , dhaara kaara paavsaaka karaNa jattaati . Megha srashty nayi taLe baayi samradhi utkaa muula jhatta . Ramya prakrati daiveeka shaktile vaasa sthaana jhatta . He daiveeka....' kaala- chakra' te devaale muula srashty .' ANu treNa , traNa kaashTha' nirmaaNa , paalana , nirmuula te daiveeka kaala-chakraantu ammi manushya jaati yeka saana aNu maatra .NirmaaNa jhaavnu laya jhavchyaaka yuga yugaantara kaalu lagtha .Tapasvi ,RRushi muningele brhma srashty , Bhuu VaikunTha tapasya Dhaama...yitle visishTha prakratika naasha korche adhikaaru koNaakayi naa .                         
                Sanna charDunvaa voTTu, baayla manshyaa, manthaare janaa voTTu haasya nindana koru najja .Shreemantikeri assoti....dhurbhaLe paNentu assoti..jeevana santoshaari dhairyaari  kaDkaa . Manava kulaa abhivradhdhika karaNa jhattali.... yekli gharaa ayyili Baayla manishi . Namguunu ayyile tasale baayla manisheka marche ,Chaari lokaa madhye  avamaana korche , avaheLnaa korchyaka najja .Baayla jhaavnu , aavsu jhaavnu , suuna jhaavnu , bhahiNi jhavvnu.... preeti dakkoche streeka  gowrava dakko kaa .  Teechi Ghara griha Lakshmi , Bhagya Lakshmi Anna daate Annapoorne ! Kanche gharaantu.. gharaa yajamaani ; hasnmukhi jhaavnu , santoshaari sakkaDaale voTTu meLnu kheLnu ananda ullaasaari assakii ...Te gharaa prati sadasya ,  kaaryonmukhi kriyaasheela buddonta medhaavi jhaavnu astaati . Nava vivaahita .... sanyaasi mahNke assu najja . Baayleka SoNu kedanaayi pravaasaari vochchu najja . Samsaara sukha kashTha... ghuTTu jhaavnu assukaa . samsaara kharchu duDDu badika koNaale doLe poDche tashshi assu najja . koNaleyi drashtika jaaLaaka aaspada divvu najja . Suuryodaya jhavche pashi phuude niddaadukunu uThaanu, gharaa kaama aarambhu korkaa . Tedanaa ashTha lakshmi... atyanta prasanna jhaavnu ghara vaasa kartaati . Rasteri chamkatanaa gurbhiNiyaanka ,vayo vradha janaanka, anga vikalaanka vaaTa deevkaa . Kasaleyi vayiTa paristithiri Choru najja Phatty ullochya Najja . Dusreli samasya vishayaantu vimarsha koru najja .
                                 Maharaaja ! Haanva yitle Neeti tukka kasale sangtaa mahLLeri .....;  jaavchaa vochche Mahabharatha yudhdhaantu sarva naasha javchaa vatta .... kuru vamsha nirnaam jatta ....Tajje VoTTu lakshaantara amaayaka loku dhwansa jhatta . He mahaa yudhdha chukkokaa jhalyari ... Paandavaanka tangeli Bhuumi , raajya raaja kottala , raaja maryaadi deevnu vaapas apoonu ghevkaa ". yitle veLu Raaja Neeti , Dharma neeti sangtaachi ardha raatri jhalli .Dhratharaashtru... ayikataachi ..... kurvunu tayiichi .... niddonu poLLo . 

UMAPATHI 



No comments:

Post a Comment